تعریف واژه‌ها در کتاب مقدس:
عهد عتیق
در عهد عتیق، کلمه عبری استفاده شده کانا (qānā’) به معنای «غیور» یا «حسود» (بسته به زمینهٔ متن) می‌باشد. در پیدایش ۱۱:۳۷ برادران یوسف «به او حسادت می‌کردند» و حسادت آنها باعث شد که مرگ او را جعل کنند و او را به بردگی در مصر بفروشند. استفاده مشابهی از کانا به صورت منفی در اعداد ۱۴:۵ (دو بار) و ۲۰:۵ وجود دارد، و به شوهری که به رفتار همسرش حسادت می‌کند، اشاره دارد. اما «کانا» در زمینه‌هایی که غیرت و فداکاری عمیق را نشان می‌دهد، نیز به کار رفته است. خدا، فینِحاس را به عنوان «غیور خدا» تحسین کرد (اعداد ۱۱:۲۵، ۱۳). ایلیا ادعا کرد که «برای خداوند خدا، غیرتی عظیم دارد» (اول پادشاهان ۱۰:۱۹، ۱۴). و سپس واژهٔ «کانا» در تعدادی از آیات به کار می‌رود که به حسادت خدا برای قومش اشاره دارد، حسادت مقدسی که بر اساس ارادهٔ او برای رابطهٔ انحصاری با انسان است (تثنیه۲۴:۴؛ ۵: ۹؛ ۱۵:۶؛ یوشع۱۹:۲۴؛ حزقیال ۲۵:۳۹؛ ناحوم ۲:۱).
در واقع، دلیلی که خدا برای فرمان دوم می‌آورد این است که «من، یهوه، خدای شما، خدای غیور (حسود) هستم» (خروج ۵:۲۰). از آنجا که قوم به سمت پیروی از بت‌ها می‌رفتند، خدا حسادتی مقدس که برآمده از غیرت او برای رابطه با انسان و نجات اوست، دارد (تثنیه ۱۶:۳۲، ۲۱؛ زکریا ۱۴:۱؛ ۲:۸).
عهد جدید
در عهد جدید، اساساً دو واژهٔ یونانی برای توصیف حسادت و رشک استفاده شده، که هر دو کلمه در غلاطیان۲۰:۵-۲۱به کار رفته است. کلمه‌ای که به «حسادت» ترجمه شده است، کلمه یونانی zēlos است که از آن، کلمه انگلیسی “zeal” به معنای «غیرت» گرفته شده است، و در لغت به معنای «گرما» و یا «جوش آمدن» است. این واژه مانند کانا در عهد عتیق، به دو صورت استفاده شده است.
به شکل مثبت: به مفهومِ اشتیاق زیاد داشتن برای یک علت، یک شخص یا یک شی، که معمولاً غیرت نامیده می‌شود.
به شکل منفی: به مفهوم رشک و حسد، که سمت تاریکِ آن است.
بنابراین در عهد جدید کلمه zēlos یا به «غیرت» و «حسادت خدایی» ترجمه شده است (یوحنا۱۷:۲؛ رومیان ۲:۱۰؛ اول قرنتیان۳۱:۱۲؛ دوم قرنتیان۱۱:۷) یا به عنوان «حسادت» و «رشک» (اعمال رسولان ۱۷:۵؛ رومیان۱۳:۱۳؛ اول قرنتیان۴:۱۳؛ یعقوب۱۴:۳،۱۶).
دومین واژهٔ یونانی که در عهد جدید استفاده می‌شود، phthonos است. که برخلاف zēlos، تنها یک بار و به شکل مثبت استفاده می‌شود:
«آیا گمان می‌برید کتاب بیهوده گفته است: «روحی که خدا در ما ساکن کرده، تا به حدِ حسادت مشتاق ماست؟»» یعقوب۵:۴
کلمه phthonos اغلب با واژه «حسادت» ترجمه می‌شود. پیلاطس می‌دانست که یهودیان عیسی را به خاطر «حسادت» برای محاکمه به او تحویل داده‌اند (مرقس ۱۰:۱۵). در غلاطیان ۲۱:۵، phthonos در فهرست گناهان ذکر شده و «حسد» ترجمه شده و سپس در شکل فعل، در ۲۶:۵ به عنوان «حسادت ورزیدن» ترجمه شده است. در تیتوس ۳:۳ از آن به عنوان توصیفی از زندگی گذشته ما در خارج از مسیح استفاده شده است: «زیرا خود ما هم زمانی نادان و نافرمان و گمراه و بردگان انواع شهوات و عیّاشی بودیم و روزهای خود را به كینه‌جویی و حسادت می‌گذرانیدیم. دیگران از ما نفرت داشتند و ما از آنها متنفّر بودیم.»
در اینجا مفهوم این واژه، احساس رقابت به دلیل بدخواهی و کینه توزی است.
اما در واقع، کلمات zēlos و phthonos مترادف‌های بسیار نزدیکی هستند که به راحتی با هم استفاده می‌شوند، مانند غلاطیان ۲۰:۵-۲۱:
«بت‌پرستی و جادوگری؛ دشمنی، ستیزه‌جویی، رشک، خشم؛ جاه‌طلبی، نفاق، دسته‌بندی، حسد؛ مستی، عیاشی و مانند اینها. چنانکه پیشتر به شما هشدار دادم، باز می‌گویم که کنندگان چنین کارها پادشاهی خدا را به میراث نخواهند برد.»
رشک و حسد با هم در خاک غرور جوانه می‌زنند. آنها منجر به رقابتی ناسالم می‌شوند که فرد به طور تهاجمی می‌خواهد در هر شرایطی بهترین باشد.
همراه باشید تا هفته آینده در باب رویارویی با «حسادت و تلخی دیگران در مسیر رویاهایمان» با هم صحبت کنیم.
نویسنده: بهار
منابع: کتاب مقدس، تعالیم کلیسا، بریجز، جوزف تایر(واژگان یونانی انگلیسی عهد جدید)، ویل دورانت (داستان تمدن، عصر تمدن)
حقیقتاً لذّت بردم.
چیزهایی آموختم که تا بحال نشنیده بودم، شکر بر خداوند و این خدمت عالی.
خدا برکتتون بده.🙏🏼🌹